Za co pasażer może dostać mandat? Lista przewinień jest długa!
Podczas podróży samochodem większość odpowiedzialności spoczywa na kierowcy, jednak pasażerowie również muszą przestrzegać określonych przepisów. Wbrew powszechnemu przekonaniu nie są oni całkowicie zwolnieni z odpowiedzialności i w pewnych sytuacjach mogą otrzymać mandat, a nawet ponieść konsekwencje karne. Przepisy przewidują szereg wykroczeń, za które pasażerowie mogą zostać ukarani – od niezapięcia pasów, przez utrudnianie jazdy kierowcy, aż po pozwolenie na prowadzenie pojazdu przez osobę nietrzeźwą.
Czy pasażer może być pod wpływem alkoholu?
Przepisy nie zabraniają podróżowania samochodem osobom znajdującym się pod wpływem alkoholu, o ile nie stanowią zagrożenia dla bezpieczeństwa. Problem pojawia się w momencie, gdy pijany pasażer zaczyna swoim zachowaniem wpływać na kierowcę i utrudnia mu prowadzenie pojazdu.
Do sytuacji, które mogą skutkować mandatem, należą między innymi:
• Szarpanie kierownicy
• Zasłanianie widoku na drogę
• Pociąganie za dźwignię hamulca ręcznego
• Otwieranie drzwi podczas jazdy
Tego typu działania mogą zakończyć się mandatem, którego wysokość odpowiada przewidzianej karze za dane wykroczenie, powiększonej o dodatkowe 500 zł. W skrajnych przypadkach pasażer może ponieść odpowiedzialność karną. Zgodnie z art. 160 § 2 Kodeksu karnego, jeśli przez jego zachowanie dojdzie do kolizji skutkującej ciężkim uszczerbkiem na zdrowiu lub śmiercią, może grozić mu kara do 3 lat pozbawienia wolności.
Odpowiedzialność pasażera za pijanego kierowcę
Jednym z najpoważniejszych wykroczeń, za które pasażer może zostać ukarany, jest świadome dopuszczenie do prowadzenia pojazdu przez osobę znajdującą się pod wpływem alkoholu.
Zgodnie z art. 96 § 1 pkt 3 Kodeksu wykroczeń:
“Właściciel, posiadacz, użytkownik lub prowadzący pojazd, który na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu dopuszcza do prowadzenia pojazdu osobę znajdującą się w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka, podlega karze grzywny.” Maksymalna wysokość mandatu za to wykroczenie wynosi 5000 zł. Jeśli jednak sprawa trafi do sądu, kara może wzrosnąć nawet do 30 000 zł. Co istotne, odpowiedzialność spoczywa nie tylko na właścicielu pojazdu, ale również na każdej osobie, która dopuściła do takiej sytuacji. Nawet jeśli pasażer nie jest właścicielem auta, może zostać ukarany, jeśli świadomie pozwolił nietrzeźwemu kierowcy na jazdę.
Mandaty dla pasażera – za co jeszcze można zostać ukaranym?
Choć wielu osobom może się wydawać, że pasażerowie nie muszą przestrzegać przepisów drogowych, prawo przewiduje dla nich szereg obowiązków. Oto najczęstsze sytuacje, w których pasażer może otrzymać mandat:
1. Niezapięcie pasów bezpieczeństwa
Obowiązek zapinania pasów spoczywa zarówno na kierowcy, jak i na pasażerach. Za brak pasów mandat wynosi 100 zł.
Warto zaznaczyć, że jeśli pasażer nie zastosuje się do tego obowiązku, ukarany może zostać również kierowca – otrzyma on mandat w wysokości 100 zł oraz 4 punkty karne.
2. Podróż pojazdem prowadzonym przez osobę bez uprawnień
Jeśli pasażer jest właścicielem pojazdu, ale pozwala na jego prowadzenie osobie bez prawa jazdy, grozi mu kara w wysokości 200 zł.
3. Podróż niesprawnym pojazdem lub autem bez wymaganych dokumentów
Jeśli samochód nie ma aktualnych badań technicznych lub wymaganych dokumentów dopuszczających go do ruchu, właściciel pojazdu jadący jako pasażer może otrzymać mandat w wysokości od 50 do 200 zł.
4. Zaśmiecanie miejsc publicznych
Wyrzucenie przez okno pojazdu jakichkolwiek odpadów, np. niedopałka papierosa, butelki czy opakowania po jedzeniu, również wiąże się z możliwością otrzymania mandatu. Zgodnie z art. 145 Kodeksu wykroczeń kara za zaśmiecanie przestrzeni publicznej wynosi co najmniej 500 zł. Wcześniej maksymalna wysokość mandatu za to wykroczenie wynosiła 500 zł, jednak po zmianach w przepisach w 2022 roku stała się ona minimalną kwotą grzywny.
Podsumowanie
Choć to kierowca ponosi główną odpowiedzialność za bezpieczeństwo na drodze, pasażerowie również muszą przestrzegać przepisów. Za niektóre wykroczenia mogą zostać ukarani mandatem, a w skrajnych przypadkach nawet ponieść konsekwencje karne.
Najsurowsze kary dotyczą:
- Pozwolenia na prowadzenie pojazdu przez osobę nietrzeźwą (do 30 000 zł grzywny)
- Stwarzania zagrożenia na drodze przez pasażera (kara do 3 lat więzienia)
- Mniejsze wykroczenia, jak niezapięcie pasów, jazda niesprawnym pojazdem czy zaśmiecanie przestrzeni publicznej, mogą skutkować mandatami w wysokości od 100 do 500 zł.
Przepisy jasno wskazują, że odpowiedzialność na drodze nie dotyczy wyłącznie kierowcy. Pasażerowie również powinni przestrzegać zasad, aby uniknąć mandatów i nie narażać innych uczestników ruchu drogowego na niebezpieczeństwo.
