Świece zapłonowe- jak często wymieniać, aby uniknąć kosztownej awarii?

Budowa układu zapłonowego

Układ zapłonowy jest odpowiedzialny za wywołanie iskrzenia w świecach zapłonowych, które ma za zadanie zapalić mieszankę paliwowo-powietrzną w cylindrze. W skład układu zapłonowego wchodzą następujące elementy:

• Świece zapłonowe – to elementy, które generują iskrę niezbędną do zapłonu mieszanki paliwowej w cylindrze silnika. Działają na zasadzie wytwarzania iskry między dwoma elektrodami. Świece zapłonowe muszą być odpowiednio dobrane do konkretnego silnika oraz regularnie sprawdzane pod kątem ich stanu technicznego.
• Cewka zapłonowa – urządzenie odpowiedzialne za wytwarzanie wysokiego napięcia, które przekształca niskie napięcie akumulatora na wystarczająco wysokie, by wywołać iskrę w świecy zapłonowej.
• Moduł zapłonowy – steruje pracą cewek zapłonowych, synchronizując moment wyzwolenia iskry z pracą silnika. W nowoczesnych pojazdach jest to najczęściej układ elektroniczny, który odpowiada za precyzyjne ustawienie momentu zapłonu.
• Przewody zapłonowe – to elementy, które łączą cewkę zapłonową z świecami zapłonowymi. Muszą one być wykonane z materiałów odpornych na wysoką temperaturę i napięcie.
• Rozdzielacz zapłonu (w starszych pojazdach) – w starszych systemach zapłonowych rozdzielacz służył do kierowania sygnału z cewki zapłonowej do odpowiednich świec zapłonowych. W nowoczesnych układach zapłonowych jego funkcje przejął system elektroniczny.

Działanie układu zapłonowego

Proces zapłonu zaczyna się w chwili, gdy akumulator dostarcza zasilanie do cewki zapłonowej, która przekształca niskie napięcie na wysokie napięcie niezbędne do wywołania iskry. Ta iskrzenie jest następnie przekazywana przez przewody zapłonowe do świec zapłonowych, które generują iskrę w odpowiednim momencie w komorze spalania. Dzięki temu następuje zapalenie mieszanki paliwowo-powietrznej, co pozwala na uruchomienie procesu spalania w silniku.

W nowoczesnych pojazdach moment zapłonu jest precyzyjnie sterowany przez moduł zapłonowy, który na podstawie odczytów z czujników (np. czujnika położenia wału korbowego) synchronizuje działanie cewek zapłonowych z pracą silnika. Dzięki temu silnik pracuje płynnie, a emisja spalin jest minimalizowana.

Najczęstsze usterki układu zapłonowego

Układ zapłonowy jest narażony na różne usterki, które mogą wpłynąć na jego prawidłowe działanie. Do najczęstszych problemów należą:

• Zużyte lub uszkodzone świece zapłonowe – to najczęstsza przyczyna problemów z zapłonem. Z czasem świece zapłonowe ulegają zużyciu, a ich elektrody mogą się zaśmiecić, co prowadzi do trudności z uruchomieniem silnika, nierównej pracy na wolnych obrotach lub nawet całkowitego braku zapłonu.
• Złe przewody zapłonowe – przewody zapłonowe mogą się zużywać, pękać lub tracić swoją zdolność do przewodzenia wysokiego napięcia. Efektem tego może być przerywana praca silnika, spadek mocy czy nierównomierne spalanie.
• Uszkodzenie cewki zapłonowej – awaria cewki zapłonowej może prowadzić do braku iskry w świecach zapłonowych, co skutkuje problemami z zapłonem i uruchomieniem silnika.
• Zniszczony moduł zapłonowy – awaria modułu zapłonowego uniemożliwia prawidłowe sterowanie momentem zapłonu, co może prowadzić do nierównej pracy silnika, jego gaśnięcia lub trudności w rozruchu.
• Nieprawidłowy rozdzielacz zapłonu – w starszych pojazdach awaria rozdzielacza zapłonu może prowadzić do niesprawności w dostarczaniu iskry do świec zapłonowych.

Diagnostyka układu zapłonowego

W przypadku problemów z układem zapłonowym warto udać się do mechanika, który przeprowadzi szczegółową diagnostykę. Na ogół diagnostyka obejmuje:

• Sprawdzenie stanu świec zapłonowych – mechanik ocenia ich wygląd, stopień zużycia oraz sprawdza, czy iskrzą w odpowiedni sposób.
• Kontrola cewek zapłonowych – w przypadku podejrzenia uszkodzenia cewek zapłonowych przeprowadza się testy elektryczne, które pozwalają na ocenę ich sprawności.
• Sprawdzenie przewodów zapłonowych – testowanie przewodów pod kątem ewentualnych przerw lub uszkodzeń.
• Diagnoza modułu zapłonowego – w przypadku zaawansowanych problemów mechanik może podłączyć pojazd do komputera diagnostycznego, który sprawdza błędy związane z modułem zapłonowym i całą elektroniką silnika.

Konserwacja układu zapłonowego

Aby zapewnić prawidłowe działanie układu zapłonowego, warto regularnie dbać o jego elementy. Oto kilka wskazówek dotyczących konserwacji:

• Regularna wymiana świec zapłonowych – w zależności od typu silnika i rodzaju świec, powinny być one wymieniane co 20 000–40 000 kilometrów.
• Sprawdzanie przewodów zapłonowych – warto co jakiś czas kontrolować stan przewodów zapłonowych, zwracając uwagę na ewentualne pęknięcia czy zużycie.
• Wymiana cewek zapłonowych – jeśli cecha zapłonowa wykazuje oznaki zużycia lub awarii, należy je wymienić na nowe, aby uniknąć dalszych problemów z zapłonem.
• Dbałość o moduł zapłonowy – elektronika sterująca zapłonem jest coraz bardziej zaawansowana, dlatego wszelkie nieprawidłowości w jej pracy powinny być natychmiast diagnozowane.

Podsumowanie

Układ zapłonowy jest jednym z kluczowych elementów w prawidłowej pracy silnika spalinowego. Jego sprawność bezpośrednio wpływa na moc, zużycie paliwa i emisję spalin. Regularne kontrole i konserwacja układu zapłonowego pozwalają uniknąć wielu kosztownych napraw i zapewniają bezawaryjną eksploatację pojazdu. W przypadku problemów z zapłonem warto skorzystać z usług specjalistycznej diagnostyki, która pozwala na szybsze wykrycie i usunięcie usterki.