Co to jest Kod 95 prawa jazdy i dlaczego jest tak ważny dla zawodowych kierowców? Jak go zdobyć i ile kosztuje w 2025?
Spis treści
Czym jest kod 95 w prawie jazdy?
Kod 95 to specjalny wpis w dokumencie prawa jazdy, który stanowi oficjalne potwierdzenie posiadania przez kierowcę uprawnień do wykonywania zawodowych przewozów drogowych. Ten unikalny kod jest niezwykle istotny dla osób zamierzających pracować w charakterze kierowcy pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5 tony.
Znaczenie kodu 95
Wpis kodu 95 w prawie jazdy jest swoistym świadectwem kwalifikacji zawodowej kierowcy. Potwierdza on, że dana osoba przeszła odpowiednie szkolenia i spełnia wymogi prawne niezbędne do podejmowania pracy w transporcie drogowym. Bez tego kodu kierowca nie może legalnie przewozić osób lub towarów pojazdami powyżej określonej masy całkowitej.
Lokalizacja kodu 95 w prawie jazdy
Kod 95 znajduje się w rubryce numer 12 dokumentu prawa jazdy, zatytułowanej „Ograniczenia”. Jego zapis przyjmuje formę „95.DD.MM.RRRR”, gdzie ostatnia część to data ważności uprawnień. Po upływie tego terminu kierowca traci prawo do wykonywania zawodu, chyba że odnowi swoje kwalifikacje poprzez ukończenie odpowiedniego szkolenia okresowego
Kto musi posiadać kod 95 w prawie jazdy?
Obowiązek posiadania kodu 95 dotyczy określonych grup kierowców, w zależności od rodzaju pojazdów, którymi operują. Wymaganie to obejmuje następujące kategorie:
Kierowcy pojazdów powyżej 3,5 tony
Kod 95 w prawie jazdy jest obowiązkowy dla kierowców prowadzących pojazdy, do których wymagane jest posiadanie jednej z następujących kategorii prawa jazdy:
- C
- C1+E
- C1
- C+E
- D
- D1
- D+E
- D1+E
Niezależnie od tego, czy przewożone są towary, czy osoby, jeśli masa całkowita pojazdu przekracza 3,5 tony, kierowca musi posiadać kod 95 potwierdzający jego kwalifikacje zawodowe.
Wyjątki od obowiązku posiadania kodu 95
Istnieją jednak pewne sytuacje, w których kierowca prowadzący pojazd powyżej 3,5 tony jest zwolniony z obowiązku posiadania kodu 95. Dotyczy to między innymi:
- Kierowców pojazdów wykorzystywanych przez siły zbrojne, pod warunkiem wykonywania obowiązków służbowych
- Kierowców pojazdów o maksymalnej prędkości konstrukcyjnie ograniczonej do 45 km/h
- Kierowców przewożących materiały lub urządzenia niezbędne do wykonywania ich pracy, pod warunkiem, że prowadzenie pojazdu nie jest ich podstawowym zajęciem
Należy jednak pamiętać, że zwolnienia te mają ściśle określony zakres i muszą być spełnione konkretne warunki, aby mogły zostać zastosowane.
Jak zdobyć kod 95 w prawie jazdy?
Zdobycie kodu 95 w prawie jazdy wymaga przejścia przez kilka etapów, obejmujących badania lekarskie, procedury administracyjne oraz odpowiednie szkolenia. Poniżej przedstawiamy szczegółowy przegląd tego procesu.
Etap 1: Wybór odpowiedniego szkolenia
Zapisz się na odpowiednie szkolenie lub kurs kwalifikacyjny w ośrodku szkolenia kierowców Poldek. Wybór właściwego szkolenia zależy od daty uzyskania prawa jazdy oraz kategorii, w której kierowca planuje pracować.
- Kwalifikacja wstępna – przeznaczona dla osób, które uzyskały prawo jazdy kategorii C po 10 września 2009 roku lub kategorii D po 10 września 2008 roku. Kurs trwa 280 godzin i obejmuje część teoretyczną oraz praktyczną.
- Kwalifikacja wstępna przyspieszona – dedykowana dla kierowców, którzy chcą pracować w kategorii C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E lub D (pod pewnymi warunkami). Czas trwania to 140 godzin.
- Kwalifikacja wstępna uzupełniająca – przeznaczona dla kierowców, którzy już posiadają kwalifikację wstępną, ale chcą rozszerzyć swoje uprawnienia. Trwa 70 godzin.
- Kwalifikacja wstępna uzupełniająca przyspieszona – opcja dla kierowców, którzy chcą uzyskać uprawnienia do prowadzenia pojazdów, których nie obejmowało wcześniejsze szkolenie. Czas trwania to 35 godzin.
- Szkolenie okresowe – obowiązkowe dla kierowców, którzy uzyskali prawo jazdy kategorii C przed 10 września 2009 roku lub kategorii D przed 10 września 2008 roku. Trwa 35 godzin i jest wymagane co 5 lat.
Etap 2: Badania lekarskie i psychologiczne
Kolejnym krokiem na drodze do uzyskania kodu 95 jest przeprowadzenie obowiązkowych badań lekarskich i psychologicznych. Ich celem jest potwierdzenie, że kandydat nie ma przeciwwskazań zdrowotnych ani psychologicznych do wykonywania zawodu kierowcy zawodowego.
Badania te muszą być wykonane przez uprawnionych specjalistów, a wyniki zostaną przedstawione w formie odpowiednich orzeczeń. Ważne jest, aby lekarz wydał zaświadczenie o zdolności do wykonywania przewozów drogowych bez ograniczeń co do rodzaju transportu (towary lub osoby).
Etap 3: Uzyskanie Profilu Kierowcy Zawodowego (PKZ)
Po uzyskaniu orzeczeń lekarskich i psychologicznych należy udać się do właściwego dla miejsca zamieszkania Wydziału Komunikacji w celu wyrobienia Profilu Kierowcy Zawodowego (PKZ). Jest to niezbędny dokument, który potwierdza spełnienie wymagań do podjęcia pracy na stanowisku kierowcy zawodowego.
Aby otrzymać PKZ, należy złożyć wniosek oraz dołączyć do niego następujące załączniki:
- Aktualne kolorowe zdjęcie (takie samo jak do dowodu osobistego)
- Prawo jazdy (do wglądu) oraz jego kserokopia
- Orzeczenie lekarskie potwierdzające brak przeciwwskazań zdrowotnych
- Orzeczenie psychologiczne
- Dowód wniesienia opłaty
Etap 4: Ukończenie szkolenia i egzaminu (jeśli wymagany)
Po wybraniu odpowiedniego szkolenia lub kursu kwalifikacyjnego należy go ukończyć, a w niektórych przypadkach zdać również egzamin państwowy. Egzamin ten jest wymagany np. dla kwalifikacji wstępnej i wstępnej przyspieszonej, ale nie dotyczy szkolenia okresowego.
Po pomyślnym zaliczeniu kursu oraz ewentualnego egzaminu kierowca otrzymuje świadectwo kwalifikacji zawodowej, które jest niezbędne do uzyskania kodu 95 w prawie jazdy.
Etap 5: Zgłoszenie do Wydziału Komunikacji i wymiana prawa jazdy
Ostatnim etapem procesu jest ponowne zgłoszenie się do Wydziału Komunikacji w celu złożenia dokumentów i informacji niezbędnych do uzyskania kodu 95 w prawie jazdy. Należy przedstawić:
- Świadectwo kwalifikacji zawodowej
- Orzeczenie lekarskie
- Orzeczenie psychologiczne
- Dowód wniesienia opłaty za wymianę prawa jazdy
Po zaakceptowaniu dokumentów przez urzędnika, kod 95 zostanie wpisany do prawa jazdy, a kierowca otrzyma nowy dokument potwierdzający jego uprawnienia do wykonywania zawodu.
Ile kosztuje uzyskanie kodu 95 w prawie jazdy?
Koszty związane z uzyskaniem kodu 95 w prawie jazdy składają się z kilku elementów, takich jak opłaty za badania, szkolenia oraz administracyjne. Poniżej przedstawiamy przybliżone kwoty, jakich można się spodziewać.
Koszty badań lekarskich i psychologicznych
Badania lekarskie i psychologiczne, niezbędne do uzyskania orzeczeń o braku przeciwwskazań do pracy na stanowisku kierowcy zawodowego, kosztują średnio od 300 do 400 złotych.
Koszty szkolenia lub kursu kwalifikacyjnego
Opłaty administracyjne
Ważność kodu 95 i odnowienie uprawnień
Kod 95 w prawie jazdy nie jest przyznawany bezterminowo. Jego ważność jest ograniczona do 5 lat, licząc od dnia uzyskania świadectwa kwalifikacji zawodowej lub zdania egzaminu państwowego (w zależności od rodzaju szkolenia).
Po upływie tego okresu kierowca traci prawo do wykonywania zawodu, chyba że odnowi swoje kwalifikacje poprzez ukończenie kolejnego szkolenia okresowego. Szkolenie to trwa 35 godzin i nie wymaga zdawania egzaminu państwowego.
Warunkiem przystąpienia do szkolenia okresowego jest posiadanie aktualnego Profilu Kierowcy Zawodowego (PKZ) oraz ważnych orzeczeń lekarskich i psychologicznych. Po pomyślnym ukończeniu szkolenia, kierowca otrzymuje nowe świadectwo kwalifikacji zawodowej, a kod 95 w jego prawie jazdy zostaje przedłużony na kolejne 5 lat.
Karta Kwalifikacji Kierowcy (KKK) - alternatywa dla kierowców zagranicznych
Dla kierowców z krajów spoza Unii Europejskiej, którzy chcą pracować w Polsce jako kierowcy zawodowi, ale nie planują wymieniać swojego zagranicznego prawa jazdy na polskie, istnieje alternatywna ścieżka – uzyskanie Karty Kwalifikacji Kierowcy (KKK).
KKK jest dokumentem potwierdzającym, że kierowca spełnia wszystkie niezbędne wymagania do wykonywania zawodu w kategoriach C, C+E, D lub D+E na terenie Polski. Aby ją otrzymać, należy złożyć wniosek wraz z licznymi załącznikami, takimi jak:
- Kopia przetłumaczonego na język polski prawa jazdy
- Orzeczenie lekarskie
- Orzeczenie psychologiczne
- Zdjęcie o odpowiednich wymiarach
- Potwierdzenie opłaty
Pełna lista wymaganych dokumentów została określona w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury w sprawie wydawania Karty Kwalifikacji Kierowcy.
Podstawy prawne dotyczące kodu 95
Regulacje dotyczące kodu 95 w prawie jazdy zostały szczegółowo określone w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 24 lutego 2016 roku. Kluczowy zapis znajduje się w paragrafie 10.4:
„Wpis potwierdzający uzyskanie kwalifikacji wstępnej, kwalifikacji wstępnej przyspieszonej, kwalifikacji wstępnej uzupełniającej, kwalifikacji wstępnej uzupełniającej przyspieszonej lub ukończenie szkolenia okresowego, o których mowa w przepisach ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym, jest dokonywany w postaci kodu „95″ w układzie „95.DD.MM.RRRR”, we wniosku i na dokumencie prawa jazdy w pozycji „ograniczenia” przy odpowiednich posiadanych kategoriach prawa jazdy wymienionych w aktualnym świadectwie kwalifikacji zawodowej, przy czym w przypadku kierowcy, o którym mowa w art. 39d ust. 6 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym, posiadającego aktualne świadectwo kwalifikacji zawodowej potwierdzające ukończenie szkolenia okresowego w zakresie jednego bloku programowego, wpis jest dokonywany przy wszystkich kategoriach prawa jazdy spośród posiadanych kategorii C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D oraz D+E. Datą ważności wpisu jest data 5 lat liczona od dnia wydania świadectwa kwalifikacji zawodowej.”
Powyższy zapis precyzyjnie określa sposób dokonywania wpisu kodu 95, jego formę, lokalizację w dokumencie prawa jazdy oraz okres ważności. Stanowi on kluczową podstawę prawną regulującą kwestię uprawnień kierowców zawodowych w Polsce.
Podsumowanie
Najczęściej zadawane pytania dotyczące kodu 95
Poniżej znajdują się odpowiedzi na niektóre z najczęściej zadawanych pytań związanych z kodem 95 w prawie jazdy.
Tak, kierowca śmieciarki (pojazdu przeznaczonego do przewozu odpadów) musi posiadać kod 95 w prawie jazdy, jeśli masa całkowita pojazdu przekracza 3,5 tony. Ustawa o transporcie drogowym nie przewiduje wyjątku dla tego typu pojazdów.
Generalnie tak, właściciel firmy wykonujący przewozy na potrzeby własne i będący właścicielem samochodu ciężarowego o masie powyżej 3,5 tony powinien posiadać kod 95 w prawie jazdy. Przepisy ustawy o transporcie drogowym dotyczą zarówno przewozów zarobkowych, jak i tych na potrzeby własne.
Tak, kod 95 w prawie jazdy jest obowiązkowy dla kierowców, którzy wykonują przewozy drogowe towarów lub osób pojazdami o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony. Dotyczy to kierowców posiadających prawo jazdy kategorii C, C+E, D, D+E oraz odpowiednich kategorii pochodnych (np. C1, C1+E, D1, D1+E). Kod 95 potwierdza, że kierowca przeszedł wymagane szkolenie zawodowe i spełnia wszelkie wymogi prawne niezbędne do wykonywania zawodu kierowcy. Jest on wpisywany do prawa jazdy i ma określony termin ważności, po upływie którego konieczne jest odnowienie kwalifikacji poprzez szkolenie okresowe.
Aby zdobyć uprawnienia do prowadzenia autobusu lub zestawu pojazdów składającego się z pojazdu wolnobieżnego i przyczepy, musisz mieć 24 lata. Jeśli masz 21 lat, możesz przystąpić do dodatkowych szkoleń, które pozwolą uzyskać kwalifikację wstępną. W przypadku kategorii D1, D1+E, D, D+E, minimalny wiek to 21 lat.
Szukasz szkolenia, masz pytania?
Zadzwoń 58 340 86 06
Dostępne szkolenia
- Kurs prawa jazdy kat. C
- Szkolenie okresowe kierowców zawodowych
- Kwalifikacja wstępna przyspieszona na przewóz rzeczy lub osób
- Kwalifikacja wstępna na przewóz osób lub rzeczy
- Kwalifikacja wstępna uzupełniająca na przewóz osób lub rzeczy
- Kwalifikacja wstępna uzupełniająca przyspieszona na przewóz osób lub rzeczy
